Đương quy được coi là đầu vị trong các bài thuốc chữa bệnh phụ nữ, có tác dụng dưỡng huyết, hoạt huyết, tăng cường sức khỏe. Cây thuốc này giúp phụ nữ tăng cường dinh dưỡng tuyến vú, tăng cường khả năng sinh lý, làm trẻ hóa cơ thể.
Đương quy là cây thuốc gì?
Tên khoa học của đương quy: Radix Angelicae Sinensis.
Tên thực vật của cây: Angelica sinensis (oliv) Diels.
Tên thường gọi của cây: Ðương qui chinese angelica root.
Sâm đương quy
Đương quy là loài cây thảo sống nhiều năm, cao từ 40cm – 1m. Thân cây có hình trụ, có rãnh dọc. Lá kép xẻ 3 lần lông chim, cuống lá dài, có bẹ ôm lấy thân. Mép lá chia thùy và răng cưa không đều. Hoa tạo hình tán kép, màu trắng xanh. Quả bé có rìa màu tím nhạt. Toàn cây có mùi thơm vô cùng đặc biệt.
sâm đương quy – bài thuốc quý cho chị em phụ nữ
Đương quy được sử dụng lần đầu tiên ở trung Quốc. Cây thường phát triển ở các vùng núi có độ cao từ 2000-3000m, nơi có khí hậu ẩm mát.
Ở Việt Nam, cây đương quy được trồng vào đầu những năm 60. Cây được di thực và trồng nhiều tại các tỉnh đồng bằng Bắc bộ nước ta. Hiện nay, cây đương quy được trồng khá nhiều ở các tỉnh thuộc vùng Tây Bắc nước ta, ở các tỉnh như Lào Cai, Hòa Bình, Lai Châu. Hoặc ở một số tỉnh Tây Nguyên như: Đà Lạt (Lâm Đồng).
Bộ phận dùng
Bộ phận thường được sử dụng để làm thuốc của đương quy là rễ đào vào cuối thu. Để dùng được, bạn cần loại bỏ rễ xơ. Sau đó, rễ được chế biến hoặc xông khói với khí sulfur và cắt thành lát mỏng. Cây đương quy thu hoạch về sẽ được cắt bỏ phần lá và giữ lại phần rễ. Để phơi khô hoặc sao khô sử dụng.
Rễ đương quy – bộ phân dùng nhiều nhất làm thuốc
Phương pháp chế biến
Chúng ta có ba cách chế biến đương quy và chia đương quy ra thành ba loại như sau:
- Quy đầu: là lấy một phần phía đầu cây đương quy.
- Quy thân: là bỏ đầu và đuôi cây dương quy.
- Quy vĩ: lấy phần rễ nhánh cây đương quy.
Thành phần hóa học có trong đương quy
Trong đương quy chứa nhiều loại tinh dầu và các loại vitamin tốt cho sức khỏe. Tinh dầu (0,02%), Glucose, Vitamin B12. Nó có tác dụng dược lý, tác dụng tốt với hệ thống tiêu hóa cũng như với hệ xương khớp.
Vị thuốc Đương quy ( Công dụng, Tính vị, quy kinh, liều dùng …. )
- Tính vị của cây: Ngọt, cay và ấm.
- Qui kinh của cây: Can, tâm và tỳ.
- Tác dụng của sâm đương quy: Bổ huyết, nhuận tràng, chữa kinh nguyệt không đều, tê nhức xương khớp.
- Liều dùng thường thấy: 5-15g.
Tác dụng của sâm đương quy
Như đã nói trên, Đương quy được coi là nhân sâm của phụ nữ. Bởi vậy, chúng ta có thể ứng dụng loại cây thuốc này trong việc điều trị những vấn đề của phụ nữ. Chúng ta có thể kể đến như:
- Các hội chứng do thiếu máu: Bạn nên dùng phối hợp đương quy với bạch thược, sinh địa hoàng và hoàng kỳ dưới dạng tứ vật thang.
- Rối loạn kinh nguyệt: Hãy sử dụng phối hợp đương qui với sinh địa hoàng, bạch thược, và xuyên khung dưới dạng tứ vật thang.
Rễ đương quy đã được chế biến
- Chảy máu tử cung: Hãy dùng phối hợp đương qui với a giao, ngải diệp và sinh địa hoàng.
- Đau do ứ máu và sử dụng Đương quy:
a/ Đau do chấn thương ngoài: Bạn hãy dùng phối hợp đương qui với hồng hoa, táo nhân, nhũ hương và một dược.
b/ Đau do nhọt và hậu bối: Nên sử dụng đương qui cùng với mẫu đơn bì, xích thược, kim ngân hoa và liên kiều.
c/ Đau bụng sau đẻ: Các chị em nên sử dụng phối hợp đương qui với ích mẫu thảo, táo nhân và xuyên khung.
d/ Ứ trệ phong thấp (đau khớp): Hãy sử dụng phối hợp đương qui với quế chi, kích huyết đằng và bạch thược.
- Thiếu máu dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, da dẻ xanh xao, người gầy yếu : Hãy dùng Đương quy, xuyên khung, bạch thược, thục địa mỗi vị 12g. Sắc uống ngày trong vòng 1 tháng, uống liền 3 – 4 tuần lễ đến khi các triệu chứng thuyên giảm.
- Trong trường hợp khí và huyết đều kém, người mệt mỏi, vô lực, da xanh xao, gầy còm : Sử dụng đương quy 12g, hoàng kỳ 40g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liền 3 – 4 tuần lễ. Hoặc các chị em có thể dùng đương quy, nhân sâm (đảng sâm), bạch linh, bạch truật, bạch thược, thục địa mỗi vị 12g; xuyên khung 8g, cam thảo 6g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống liền 3 – 4 tuần lễ.
- Trị chứng bế kinh, đau bụng kinh: Chị em hãy dùng Đương quy, sinh địa, ngưu tất, hồng hoa, xuyên khung mỗi vị 6g; chỉ xác 8g; sài hồ, cam thảo mỗi vị 4g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.
- Trị các chứng xuất huyết: Sử dụng Đương quy, bồ hoàng, đại hoàng, hòe hoa, a giao mỗi vị 30g. Tất cả các vị thuốc đều tán sao, thêm mật ong. Ngày dùng 2 lần, mỗi lần 10g.
- Trị tiêu hóa kém do tỳ hư dẫn đến khí huyết đều kém, cơ thể gầy yếu, kém ăn, kém ngủ: Bạn hãy dùng Đương quy, viễn chí, cam thảo 4g, tiếp đó là bạch truật, hoàng kỳ, bạch linh, hắc táo nhân mỗi vị 12g, đảng sâm, mộc hương mỗi vị 6g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Do trong thành phần của đương quy có chứa tinh dầu, mùi vị rất thơm ngon, cây còn được sử dụng trong chế biến các món ăn hằng ngày, vừa có giá trị dinh dưỡng cao, vừa có tác dụng chữa bệnh.
- Chữa các chứng tý (tê, đau): Sử dụng đương quy 12g, quế chi 8g, thương thuật 10g, cúc hoa 6g, ngưu tất 10g, nước vừa đủ sắc còn 1/3, chia uống 2 lần. Vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.
- Trị sốt rét lâu ngày không khỏi: Lúc này, bạn hãy dùng đương quy 12g, ngưu tất 10g, miết giáp 12g, quất bì 6g, sinh khương (gừng sống) 3 lát. Sắc uống như bài trên.
- Trị ra mồ hôi trộm: Sử dụng đương quy 12g, hoàng kỳ 10g, sinh địa 8g, thục địa 8g, hoàng cầm 6g, hoàng liên 6g, hoàng bá 6g. Cách sắc và uống tương tự như trên.
- Trị tâm huyết hư, không ngủ được: Hãy lấy đương quy 12g, toan táo nhân 8g, viễn chí 10g, nhân sâm 10g, phục thần 10g. Cách sắc uống như trên.
- Bài Tứ vật thang: Bài thuốc này thường dùng cho phụ nữ, chữa thiếu máu, kinh nguyệt không đều, cơ thể suy nhược, đau ở rốn, khi đẻ xong, huyết hôi ra rỉ rả không ngừng. Lúc này chị em thường dùng đương quy 12g, bạch thược 8g, thục địa 12g, xuyên khung 6g, nước 600ml, sắc còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày.
Bạn có thế thấy rằng, đương quy hẳn là một loại cây có “sức mạnh” vô cùng lớn với chị em phụ nữ. Nếu là chị em phụ nữ và đang mắc phải một trong những vấn đề trên, hãy thử bài thuốc dân gian trên xem sao nhé.
