Hạt é – cái tên khá xa lạ đối với nhiều người nhưng nó lại là nguyên liệu làm thức uống giải khát quen thuộc trong mùa hè. Hạt é rất phổ biến và có nhiều tác dụng trong việc điều trị bệnh tật. Trong bài viết sau đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về các tác dụng chữa bệnh của nó.
Hạt é hay hột é là một loại hạt của cây é, hay còn gọi là cây húng quế, trà tiên, hưởng thảo, tiến thực, húng lông, húng quế lông, húng quế trắng… có tên khoa học là Ocimum basilicum.
Đặc điểm sinh học của cây hạt é và hạt é
Cây é là một loài cây nhỏ sống hàng năm, thân phân nhánh ngay từ gốc tạo thành bụi cao khoảng 50cm có cây cao đến 1m. Thân vuông, vỏ màu lục nhạt và có lông thưa bao phủ.
Lá cây é mọc đơn đối chéo chữ thập có hình bầu dục, dài 5–6 cm, rộng 2–3 cm. Gốc lá tròn, đầu lá nhọn, mép khía răng. Hai mặt đều có lông ở gân, màu xanh nhạt, vò lá ra có mùi thơm rất đặc trưng.
Hoa é màu trắng. Quả é nhỏ, hình bầu dục, nhẵn, trông giống hạt vừng, màu xám đen, mỗi quả chứa một hạt bên trong. Khi cho quả é vào nước thì quả hút nước tạo thành màng nhầy trắng bao phủ bên ngoài hạt.
Nguyên nhân chính là do tế bào biểu bì của hạt é có một hay nhiều lớp mucilage được dự trữ trong vách tiếp tuyến, khi gặp nước, các tế bào ấy trương lên, vỡ ra và mucilage tan trong nước. Đó là những biến đổi các thành phần hoá học trong vách tế bào. Trong hạt é có chứa nhiều chất nhầy (là loại chất xơ tan được) và tính mát (hàn).
Cây é phân biệt với húng quế ta trên hai phương diện: hoa và thân é có màu trắng và có lông trong khi húng quế ta có màu tím và không lông (nên đôi khi còn được gọi với tên é tía).
Cây húng quế
Hạt é nhìn thoáng qua rất dễ nhầm lẫn với hạt chia, một loại hạt rất giàu dưỡng chất như nó. Tuy nhiên giá cả của hạt chia lại đắt hơn rất nhiều vì nó là loại hạt ngoại nhập khẩu.
Quan sát bề ngoài dễ nhận thấy rằng hạt é có màu đen tuyền, không có độ bóng và sánh như hạt chia. Trong khi đó hạt chia màu xám, kích thước hạt chia nhỏ hơn hạt é, có vằn sọc bên trong và sáng bóng như được phủ một lớp dầu bên ngoài vậy.
Khi ngâm nước thì chất nhầy của hai loại hạt cũng có sự khác biệt: Chất nhầy của hạt chia dính bết vào nhau như một hỗn hợp còn chất nhầy của hạt é bao quanh từng hạt riêng, có độ rời nhất định.
Hạt é
Hạt chia
Thành phần của hạt é
Trong hạt é chứa một lượng chất xơ khá lớn, thành phần cabohydrates là 42%, chất béo là 25%, protein là 20%. Hạt é chứa khoảng 5% nước, 3-4% chất vô cơ và chất nhầy. Thủy phân chất nhầy sẽ được arabinoza, galacturonic, galactoza. Toàn thân chứa 2,5 đến 3,5% tinh dầu tươi. Thành phần chủ yếu của tinh dầu là citral với tỉ lệ 56%, ngoài ra còn khoảng hơn 20 chất khác.
Cách lấy hạt é
Trồng cây hạt é, để cho nở hoa, chờ đến khi hoa tàn lụi và biến khô. Nhìn từ bên dưới hoa, bạn sẽ thấy các hạt nhỏ màu đen gắn liền thành cụm hoa khô. Sau đó cắt ra, đặt chúng trong một túi nhựa và lắc đều. Các hạt é sẽ rơi vào túi nhựa của bạn. Hạt nào không rớt ra chứng tỏ hạt đó bị lép, chưa đủ tuổi…
Công dụng của hạt é
Theo các nghiên cứu của cả y học cổ truyền và y học hiện đại thì hạt é có tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, thông tiện, thường dùng chữa ho khan, cổ họng sưng đau, nôn ra máu, chảy máu cam, nhức răng, đau mắt đỏ, mụn nhọt, viêm đường tiết niệu, đi cầu ra máu.
Ngoài ra chất nhầy trong hạt é còn mang lại nhiều công dụng như giúp giảm lượng cholesterol, an thần, hỗ trợ ngăn ngừa stress, làm dịu thần kinh, cải thiện mỡ máu…
Hột é trị bệnh gì
1. Điều trị bệnh tiểu đường
Lấy một nhúm hạt cho vào cốc nước và chờ cho nó nở ra rồi uống. Kiên trì áp dụng theo cách này sẽ giúp giảm cân, thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể rất tốt trong điều trị bệnh tiểu đường.
2. Giúp thanh nhiệt, giải độc
Lấy hạt é ngâm nở trong nước rồi uống. Việc uống nước hạt é vào mùa hè sẽ có tác dụng thanh nhiệt và thải độc trong cơ thể, hạn chế nóng trong.
3. Tăng sức đề kháng cho cơ thể
Như chúng ta đã biết, trong hạt é có chứa chất chống oxy hóa rất cao và nhiều chất dinh dưỡng. Chính vì thế, các chuyên gia y tế cho rằng hạt é có thể tăng cường sức đề kháng cho những người thể lực yếu.
4. Tốt cho tim mạch
Hạt é có khả năng hút nước lớn và có chứa chất xơ rất nhiều. Do đó, khi ăn hạt é sẽ giúp nhuận tràng, thải các chất độc bên trong cơ thể ra ngoài, đưa chỉ số mỡ máu về mức bình thường.
5. Giúp ngủ sâu hơn
Những người bị mất ngủ có thể sử dụng hạt é thay cho các loại thuốc an thần, thuốc ngủ khác. Các chuyên gia y tế khẳng định, khi uống hạt é sẽ giúp bạn giảm tình trạng căng thẳng, giúp an thần làm cho giấc ngủ sâu và ngon hơn.
6. Hạt é giúp giảm cân
Như ta đã biết trong hạt é có chứa nhiều chất xơ, chất béo cho nên khi ăn sẽ có cảm giác no. Do đó, khi uống nước hạt é, sẽ hạn chế nạp thêm năng lượng vào cơ thể, làm chậm quá trình hấp thu của bạn từ đó giúp bạn giữ ổn định được cân nặng. Uống nước hạt é chính là giải pháp giảm cân cực kì hiệu quả dành cho những người sợ béo, nhất là chị em phụ nữ.
7. Giúp đẹp da
Hạt é có chứa chất nhầy có khả năng ngăn ngừa tình trạng lão hóa giúp duy trì độ ẩm cho da, từ đó hạn chế tình trạng nhăn da, khô da. Đây chính là thực phẩm tuyệt vời dành cho chị em phụ nữ.
Khi dùng hạt é cũng cần lưu ý: Chỉ dùng hạt é ít nhất một giờ trước hoặc sau khi dùng các loại thuốc uống khác, không dùng loại hạt này trong vòng một tuần trước khi sắp phẫu thuật. Ngoài ra, do hạt é khô có tính hút nước mạnh, nên nếu dùng không đủ nước, hạt é có thể trương nở gây tắc ruột và hạt é có tính nhuận trường cao, phụ nữ có thai không nên dùng.
Hạt é đã chế biến
Trên đây là những thông tin hữu ích về hạt é cũng như cách sử dụng hạt é một cách hiệu quả nhất. Hãy thường xuyên truy cập website để cập nhật thông tin về những cây thuốc quý, chăm sóc sức khỏe gia đình mình.
