Na là một loại quả không chỉ thơm ngọt mà còn có nhiều dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu không biết rõ đặc tính và có chế độ ăn một cách phù hợp thì quả na cũng có thể mang lại những tác hại nhất định.
Đặc điểm của quả na
Na, hay còn gọi là mãng cầu ta, sa lê, phan lệ chi,.. có nguồn gốc ở vùng châu Mỹ nhiệt đới. Cây na cao khoảng 2 -5 mét, 4 hoặc 5 năm ra quả một lần, lá mọc xen ở hai hàng, hoa xanh, quả tròn, có nhiều múi. Hạt na màu nâu sậm, có chứa độc tố mang tính làm bỏng da và có thể trừ sâu bọ, chấy rận.
Ở miền Bắc nước ta, quả na được phân thành hai loại là na dai và na bở. Na dai có ưu điểm ăn ngọt, để được lâu, không dễ nát, dễ bóc vỏ, múi na nhằn dễ tróc ra khỏi hột và múi cũng dai hơn. Quả na dai có vỏ mềm, màu xanh, thị trắng lại ít hạt.
Na có vỏ mềm màu xanh, thịt trắng, hạt màu nâu sậm
Trong na có chứa dồi dào vitamin C, chất xơ, kali, carbohydrates cùng một số vitamin và khoáng chất thiết yếu khác rất có lợi trong việc bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể. Tuy nhiên, với những đặc điểm và đặc tính trên, ta cần lưu ý một số điều khi ăn na để tránh đem lại tác hại cho bản thân.
Công dụng tuyệt vời của quả na
- Trị bệnh hen
Na là trái cây có hàm lượng vitamin B6 cao, có tác dụng làm giảm các chứng viêm phổi và ngăn ngừa những cơn ho.
- Hỗ trợ điều trị bệnh tim
Lượng natri và kali cân bằng trong thành phần quả na góp phần điều chỉnh mức huyết áp và nhịp tim. Ngoài ra, hàm lượng chất chống oxy hóa và vitamin C dồi dào trong quả có thể hỗ trợ việc ngăn ngừa các gốc tự do tấn công cơ thể, tăng sức đề kháng, tác động tích cực đến tim và cải thiện chức năng tim mạch.
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Đồng và chất xơ của na có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng cường chức năng hoạt động. Sự có mặt của chất xơ giúp việc bài tiết thức ăn nhanh hơn, ngăn ngừa chứng khó tiêu và giảm táo bón hiệu quả.
- Bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường loại 2 cũng có thể được phòng chống và giảm thiểu đáng kể nhờ hàm lượng chất xơ có trong quả na.
- Giữ huyết áp ổn định
Quả na giàu kali và magie, hai khoáng chất có tác dụng điều hòa huyết áp cơ thể.
- Làm giảm lượng cholesterol
Na chứa hàm lượng niacin và chất xơ cao nên có tác dụng làm giảm lượng cholesterol trong cơ thể.
Na có những công dụng tuyệt vời mà không phải ai cũng biết
- Tốt cho não bộ
Trong quả na có khá nhiều lượng vitamin B6. Loại vitamin này kiểm soát mức độ hóa học thần kinh GABA, vì vậy rất có lợi cho hoạt động của não bộ. Mức độ hóa học thần kinh GABA có tác dụng loại bỏ sự căng thẳng, làm dịu thần kinh dễ bị kích thích và thậm chí điều trị trầm cảm. Ngoài ra, vitamin B6 thậm chí còn được coi là để giảm bớt nguy cơ mắc bệnh parkinson, do đó, quả na còn có thêm tác dụng phòng bệnh parkinson.
- Chăm sóc đôi mắt
Theo The Health Site, na là nguồn cung cấp riboflavin và vitamin C, A dồi dào, có khả năng cải thiện thị lực. Bên cạnh đó, na cũng rất giàu riboflavin, vitamin B2 khi đi vào cơ thể có tác dụng chống lại sự hình thành các gốc tự do, ngăn ngừa các vấn đề về mắt, giúp bạn có được đôi mắt sáng, tinh anh.
- Ngăn ngừa viêm khớp
Hàm lượng magie trong qua na có tác dụng cân bằng lượng nước trong cơ thể, loại bỏ axit ra khỏi các khớp và làm giảm nguy cơ bị viêm khớp.
- Ngăn ngừa ung thư
Na có khả năng ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh ung thư da vì hợp chất acetogenin được tìm thấy trong quả na có tác dụng rất tốt trong việc điều trị tận gốc các thương tổn tiền ung thư da.
- Tốt cho phụ nữ mang thai
Đặc biệt, quả na còn rất có ích cho phụ nữ mang thai, vì trong loại trái cây này có chứa nhiều dưỡng chất giúp hỗ trợ sự phát triển của não, hệ thần kinh và hệ thống miễn dịch của thai nhi hiệu quả. Do đó, ăn na thường xuyên sẽ giúp làm giảm nguy cơ sẩy thai và hạn chế mức độ tác động của các cơn đau chuyển dạ khi sinh.
Loại trái cây này cũng giúp các bà mẹ tương lai vượt qua được chứng ốm nghén trong những tháng đầu của thai kỳ, giảm thiểu các cơn buồn nôn, hoa mắt và chóng mặt. Ngoài ra na còn có tác dụng kích thích tuyến sữa hoạt động tốt hơn.
Quan trọng hơn nữa, quả na chứa rất nhiều protein, axit béo omega-6 hỗ trợ sự phát triển cấu trúc não bộ và hệ thống thần kinh của trẻ, cũng như các vitamin và khoáng chất khác giúp bé lớn nhanh, khỏe mạnh.
Một số suy nghĩ sai lầm khi ăn quả na
- Quả na bổ dưỡng nên ăn càng nhiều càng tốt
Na là một loại quả rất được ưa thích, nhiều người nhầm tưởng là quả “lành tính”, nhưng thực ra na lại là một trong số các loại quả gây nóng cho cơ thể. Do đó bạn không nên ăn nhiều na vào mùa hè, với một số người vốn sẵn tính nóng thì chỉ cần ăn vài quả na là đã có thể nhận thấy sự thay đổi rõ rệt của da theo chiều hướng xấu: dễ mọc mụn và mẩn đỏ. Thậm chí, tình huống xấu hơn là nhiều người khi ăn na xong sẽ gây nóng trong người dẫn đến kết quả bị táo bón. Vì vậy, chỉ nên ăn từ 1 đến 2 quả na mỗi ngày là tốt nhất.
- Vô tình cắn vỡ hạt na khi ăn
Theo y học cổ truyền, hạt na được dùng để làm thuốc diệt côn trùng và chấy rận rất hiệu quả do có hàm lượng độc tố khá cao. Vì vậy khi ăn nên cẩn thận, nếu sơ ý nuốt phải hạt thì có thể không ảnh hưởng gì vì hạt na có vỏ dày và cứng bao bọc, nhưng tuyệt đối không được cắn vỡ hạt na khi ăn và cũng không được để nhân hạt bắn vào mắt vì khi đó trong nhân hạt na rất dễ phát huy tác dụng, gây hại cho cơ thể, ảnh hưởng đến thị lực chúng ta.
- Người bị bệnh tiểu đường vẫn ăn na
Na là loại quả giàu dinh dưỡng và rất tốt cho sức khoẻ nhưng không phải ai cũng nên ăn na. Đối với người mắc tiểu đường, đặc biệt là chị em phụ nữ mang thai có tiền sử bệnh tiểu đường thì không nên ăn nhiều loại quả này bởi trong na có hàm lượng đường tương đối cao. Tuy nhiên với các mẹ bầu bình thường, chỉ cần để ý chế độ ăn hợp lý thì na lại là loại hoa quả cung cấp dinh dưỡng rất tốt.
- Không dám ăn na vì sợ tăng cân
Quả na rất tốt cho sức khoẻ và chứa nhiều dinh dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nghĩ na chứa nhiều đường, nên không dám ăn vì sợ tăng cân. Nhưng thực ra, na lại có công dụng giảm cân khá hiệu quả.
Quả na giàu vitamin C, không chứa cholesterol và chất béo bão hoà nên rất tốt cho người ăn kiêng hay có ý định giảm cân. Và ngược lại, với những người đang muốn tăng cân thì cũng không nên ăn quá nhiều quả na vì rất có thể sẽ dẫn đến kết quả ngược với mong muốn.
Na tuy ngọt nhưng không hề gây tăng cân mà lại có tác dụng giảm cân rất tốt
- Vô tình ăn cả giòi trong quả na
Na là loại quả mà bạn cần phải cẩn thận khi ăn, bởi chỉ không để ý một chút là bạn sẽ ăn phải giòi trong quả na, điều này rất dễ ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ. Cần đặc biệt lưu ý, với những quả na vỏ có nhiều vẩy trắng, nhiều vết nứt nẻ, ở các vết đó có dấu hiệu chảy nước thì tuyệt đối không nên ăn. Đặc biệt những quả na có mắt thâm đen và cứng thì khi ăn cần cảnh giác vì sẽ không ngon, vị ủng hoặc đa số là có giòi trong đó.
- Ăn quả na ương
Quả na ương (chưa chín hẳn) còn chứa khá nhiều chất tanin không chỉ làm mất vị ngọt của quả na mà nếu ăn còn gây hại cho đường tiêu hoá. Tanin có trong quả na ương khi kết hợp với một số loại thức ăn tạo lên những hợp chất khó tiêu, gây ứ đọng trong ruột, tăng nguyên nhân gây táo bón và nếu tích trữ lâu ngày sẽ gây hại cho cơ thể.
Ngoài ra, nếu bạn vô tình ăn na ương khi uống thuốc thì sẽ làm giảm tác dụng của thuốc, đôi khi lại gây hại cho gan. Cho nên, khi ăn na nên chọn những quả na chín mềm, tránh nóng vội mà ăn na ương.
Cách chọn na ngon
- Chỉ nên mua na vào đúng mùa của nó, tức là khoảng tháng 8 hằng nằm và mua trong khoảng hơn 1 tháng vì loại quả này có thời gian thu hoạch ngắn. Tốt nhất là nên ăn na lúc giữa mùa (tức là giữa tháng 8) vì lúc đó na thường chính cây, chín đều và ngon hơn rất nhiều.
- Dựa vào vỏ na: Khi chọn na, với những quả na chín nên chọn những quả na vỏ mềm đó là na dai, vỏ cứng là na bở.
- Dựa vào mắt na: Chọn những quả na mắt to, có màu trắng ngà, không thâm đen hay nứt nẻ. Với những quả na có nhiều vết nứt nẻ, khi chạm thấy nhũn và ở các vết đó có dấu hiệu chảy nước, tuyệt đối không chọn bởi na ăn sẽ không ngon và có vị ủng.
- Chọn na dai và na bở: Na dai vị ngọt, ít hạt hơn na bở, lựa quả có vỏ mỏng, mắt nở và phẳng, hơi nứt nhưng vẫn còn cuống, đó là na chín cây, ăn rất ngọt và thơm. Trong khi đó, na bở chọn quả tròn, mắt to, kẽ mắt trắng, da xanh non, cuống nhỏ, chín mềm không nứt.
- Na dai có phần cuống bám chặt và quả khó tụt ra còn na bở khi đã chín thì phần núm sẽ tụt ra khỏi quả một các dễ dàng.
- Dù là na dai hay na bở, bạn hãy chọn những quả na to, quả tròn đều. Quả na ngon là quả có mắt to đều, núm nhỏ, vỏ có màu trắng ngà không thâm đen nứt nẻ.
Nên chọn quả tròn, mắt to, da xanh non để có na ngon
- Chỉ nên mua na vào đúng mùa của nó, tức là khoảng tháng 8 hằng nằm và mua trong khoảng hơn 1 tháng vì loại quả này có thời gian thu hoạch ngắn. Tốt nhất là nên ăn na lúc giữa mùa (tức là giữa tháng 8) vì lúc đó na thường chính cây, chín đều và ngon hơn rất nhiều.
Na là một thứ quả ngon và bổ dưỡng, tuy nhiên chúng ta cần lưu ý và nắm chắc những điều cấm kị trên để không phạm sai lầm khi ăn quả na và có thể có được sức khỏe tốt nhất cho bản thân và gia đình.
