Rau mùi tây – Gia vị nhà bếp và hơn thế nữa

Mùi tây từ lâu đã là một loại rau vô cùng quen thuộc đối với mỗi chúng ta. Tuy nhiên, không chỉ đơn thuần là một gia vị nhà bếp mà mùi tây còn ẩn chứa trong mình rất nhiều công dụng kỳ diệu mà không phải ai cũng biết.

Mùi tây là cây gì? Đặc điểm của rau mùi tây

Mùi tây còn được gọi là rau persil hay pecsin với trên khoa học Peiroselinum sativum Hoff, thuộc họ là Hoa tán Umbelliferae. Mùi tây là một loại cỏ sống 2 năm với chiều cao từ 0,2 đến 0,8m, rễ để lâu phát triển thành củ có hình trụ, hình nón ở đầu và có rễ dọc trên thân.

Hình ảnh của rau mùi tây

Mùi tây có lá bóng, cuống lá dài thông thường hình ba cạnh, 2 tới 3 lần xẻ thành thùy với 3 thùy nhỏ và mép lá có răng cưa. Quả mùi có hình cầu nhỏ. Khi vò lá và thân thỉ tỏa ra mùi thơm dễ chịu.

Rau mùi tây mọc phổ biến tại các vùng miền Bắc nước ta và được sử dụng phổ biến làm rau ăn. Người ta sử dụng cả lá, quả và rễ làm thuốc., trong đó lá dùng tươi, còn quả và rễ dùng khô.

Trong quả mùi tây có chứa 20% chất béo với thành phần chủ yếu là axit béo không no petroselinic và một số chất khác gồm một heterozit flavonic (apiin hay apiozit), 2,5 tới 6% tinh dầu.

Ngoài các thành phần chủ yêu bên trên, trong mùi tây chiếm tới 80% tinh dầu và đều là dẫn xuất của phenylpropan tinh dầu, ngoài ra còn chứa các cacbua tecpenic khác. Lá mùi tây chứa khoảng 0,08% tinh dầu, vitamin C, caro-tin, apigenin và luteolin. Còn rễ chứa nhiều apigenin.

Công dụng thần kỳ của rau mùi tây

  • Rau mùi tây là vị thuốc điều kinh và lợi tiểu. Nhiều người cho rằng quả mùi tây chứa hoạt chất chính là apiozit. Trong đó apiozit có khả năng lợi tiểu mạnh. Vào năm 1953, Gueguen và Paris đã chứng minh rằng apiozit không có độc tính như nhiều người vẫn nói. Apilol có khả năng kích thích cơ trơn, nhất là đối với cơ trơn tử cung, vì vậy, ở liều nhỏ có tác dụng điều hòa kinh nguyệt.
  • Ngoài làm rau ăn, mùi tây còn là nguồn cung cấp vitamin A phổ biến nên có thể giã nát để đắp trực tiếp lên các vết viêm tấy. Sử dụng làm thuốc sắc ngày từ 4-6g.

Rau mùi tây có tác dụng giảm cân hiệu quả

  • Rau mùi tây có tác dụng chống viêm hiệu quả bởi trong nó chứa nhiều vitamin C, flavonoid và luteolin đều là những chất chống viêm hiệu quả.
  • Mùi tây còn có công dụng chống ung thư vì trong rau có myristicin – hợp chất hữu cơ có nhiều trong rau mùi tây có tác dụng ngăn chặn sự hình thành các khối u trong phổi, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư đại tràng. Đặc biệt vời những người dùng thuốc lá, myristicin làm cân bằng các chất gây ung thư. Ngoài ra vitamin C trong mùi tây giúp phá hoại các gốc tự do, là nguyên nhân chính gây ra ung thư.
  • Ai cũng biết vitamin C và vitamin A có vai trò rất quan trọng đối với hệ thống miễn dịch của chúng ta. Trong đó, vitamin A có vai trò hỗ trợ đường tiết niệu, đường ruột, niêm mạc mắt, đường hô hấp, giúp tăng sức đề kháng của tế bào hồng cầu, chống nhiễm trùng. Còn vitamin C góp phần phát triển collagen và các chất khác cần thiết cho cơ thể. Đây là 2 loại vitamin có nhiều trong rau mùi tây.
  • Mùi tây có thể làm tăng cảm giác ngon miệng giúp điều trị chứng rối loạn dạ dày. Vitamin C trong rau giúp tăng hấp thụ sắt, giúp lợi tiểu và lại bỏ nước dư thừa ra ngoài cơ thể.
  • Cũng giống như rau húng thơm, đinh lăng, rau mùi tây có khả năng chống vi khuẩn rất tốt. Với những người bị vết thương, bầm tím, vết cắt,… hãy vò nát và dán rau lên vết thương sẽ giúp làm dịu và giảm cảm giác khó chịu.
  • Trong rau mùi tây có chứa nhiều chất sắt vì vậy cần có trong bữa ăn hàng tuần để giảm nguy cơ thiếu máu.
  • Một số tài liệu cho rằng mùi tây rất hiệu quả trong điều trị nhiễm trùng tai, được xem như là vị thuốc điều trị cho những người bị câm điếc.
  • Trong mùi tây có chứa lượng vitamin K phù hợp có tác dụng làm chắc khỏe xương, ngăn chặn các cơn đau do viêm xương khớp.

Nước ép từ mùi tây rất hiệu quả trong việc làm đẹp da

  • Nhờ các thành phần tốt trong mùi tây giúp thanh lọc máu, giảm cholesterol trong máu, từ đó giúp máu dễ dàng lưu thông, ngăn ngừa các bệnh tim mạch, từ đó giúp trái tim khỏe mạnh hơn.
  • Để giảm cân, lấy 5 thìa rau mùi tây băm nhỏ, 1 lít nước và mật ong. Đầu tiên đun sôi nước rồi tắt bếp, cho mùi tây vào ngâm 30 phút, đổ ra cốc nhỏ, cho thêm chút mật ong cho dễ uống. Chú ý ngày không dùng quá 1000ml.
  • Do chứa nhiều linalool và borneol mà mùi tây có tác dụng hỗ trợ hệ hóa rất tốt, giúp trị các chứng bệnh rối loạn tiêu hóa như nôn mửa, ăn không tiêu, viêm ruột kết,… Ngoài ra còn các chất như cineole, limonene, beta phelandrene, alpha pinene có tỏng rau mùi tây đều là những chất có khả năng chống vi khuẩn mạnh, chữa bệnh tiêu chạy gây ra bởi nấm và vi khuẩn.
  • Nhờ khả năng kích thích cơ thể tiết insulin mà rau mùi tây có khả năng phòng chống bệnh tiểu đường, kiểm soát đường trong máu và làm giảm nguy cơ mắc chứng tiểu đường.
  • Trong rau mùi tây có vitamin c và sắt có khả năng chống nhiễm trùng, vi khuẩn, giải độc cơ thể hiệu quả. Hơn nữa, sửu dụng mùi tây còn có khả năng tăng cường miễn dịch, phòng ngừa và chữa bệnh đậu mùa. Đối với người mắc bệnh đậu mùa thì giúp nhanh hồi phục sức khỏe và dịu cơn đau.

Một số cách sử dụng rau mùi tây

Để đề phòng bệnh sởi thì trước khi đến mùa sởi lấy cây mùi già rửa sạch, hong gió cho khô để nấu nước tắm, giặt quần áo cho trẻ 1 – 2 tuần một lần. Khi bị sởi, dùng lá hay hạt giã nhỏ, nhuyễn, với ít rượu trắng, cho vào gói vải xoa nhẹ lên người thứ tự từ trên xuống tay, chân (trừ mặt) hoặc phun bằng miệng (sau khi đã vệ sinh miệng sạch sẽ) xong mặc áo kín, tránh giò lùa. Kết hợp bên trong uống nước sắc rau mùi tươi để thấy được hiệu quả rõ nhất.

Phụ nữ sau sinh nếu bị ít sữa, mất sữa nên lấy lá rau mùi tây khô 50g, hạt mùi 20g, sắc đặc uống mỗi lần 1 chén, ngày 2 lần. Hoặc cách khác có thể lấy 12g hạt mùi đun lấy nước. Dùng nước này nấu cùng 30g gạo nếp lức, nấu thành cháo ăn hàng ngày.

Làm đẹp da: Lấy toàn cây mùi già (thân, cành, lá, hoa, quả, rễ) nấu nước tắm làm cho da trở nên mềm mại, sáng đẹp, thơm, dùng gội đầu thường xuyên tóc sẽ đen, dài. Nếu sắc đặc chữa tàn nhang, nốt ruồi trên mặt bằng cách xoa, đắp.

Như vậy, mùi tây không chỉ là một gia vị nhà bếp mà còn có rất nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người mà không phải ai cũng biết. Là một loại rau ngon – bổ – rẻ – dễ kiếm nên mỗi chúng ta nên duy trì mỗi tuần ăn rau mùi tây từ 3-4 lần để đảm bảo một sức khỏe dẻo dai và tránh được nhiều bệnh.

dotatloi

Sau mấy chục năm lăn lộn với việc sưu tầm nghiên cứu dược liệu, Đỗ Tất Lợi đã biên soạn được bộ sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam xuất bản đến nay là lần thứ 11. Đây là một công trình nghiên cứu rất có giá trị ở trong nước cũng như ở nước ngoài. Trên cơ sở cuốn sách này, năm 1968 Hội đồng chứng chỉ (khoa học) tối cao Liên Xô đã công nhận học vị Tiến sĩ khoa học cho dược sĩ Đỗ Tất Lợi. Năm 1983, tại Triển lãm hội chợ sách quốc tế Matxcơva, bộ sách Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam được bình chọn là một trong bảy viên ngọc quý của triển lãm sách.

Bài viết liên quan